इस्लाममा हज
हज इस्लामका पाँच आधारभूत इबादतमध्ये एक हो। प्रत्येक वर्ष करोडौं मुस्लिमहरू अल्लाहको निमन्त्रणा स्वीकार गरेर मक्कामा, पवित्र काबाको दर्शन गर्न आउँछन्।
यो यात्रा केवल एक इबादत मात्र होइन, आत्मिक पुनर्जन्म पनि हो।
तीर्थयात्रीहरूले इहराम नामको सेतो र सरल वस्त्र लगाउँछन्, जसले संसारका सबै भिन्नताहरूलाई पछाडि छोड्छ। सबै समान हुन्छन् — धनी वा गरीब, शासक वा कामदार…
यो वस्त्रले मृत्युलाई र पुनर्जागरणलाई सम्झाउँछ — एक कफनजस्तै।
हजका प्रत्येक चरणको प्रतीकात्मक अर्थ हुन्छः
काबाको वरिपरि घुम्नु अल्लाहको एकत्व र ब्रह्माण्डको समन्वयको प्रतीक हो।
अराफातमा उभिनु आफ्ना गल्तीहरूसँग सामना गरी क्षमाको याचना गर्ने प्रतीक हो।
शैतानलाई ढुंगामारा गर्नु बुराइ र स्वार्थका विरुद्धको सङ्घर्षको प्रतीक हो।
हज आत्म–संयम सिक्ने, धैर्य अभ्यास गर्ने र हृदय शुद्ध गर्ने यात्रा हो।
अन्ततः तीर्थयात्री फर्किंदा पहिलेको जस्तो हुँदैन — ऊ आत्मिक रूपमा नयाँ, हृदयले शुद्ध र शान्तिले भरिएको व्यक्तिका रूपमा फर्किन्छ।